Za co odpowiada witamina K?
Witamina K, choć należy do grupy mniej znanych witamin, odgrywa kluczowe funkcje w naszym organizmie. Jej zasadnicza rola to wspomaganie procesów krzepnięcia krwi oraz utrzymanie zdrowych kości i zębów. Na blogu szerzej opisujemy, za co odpowiada witamina K, jakie są jej źródła i jakie skutki może mieć jej niedobór.
Rola witaminy K w krzepnięciu krwi
Witamina K bierze udział w syntezie czterech białek krzepnięcia: protrombiny oraz czynników VII, IX, X. Dzięki temu wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu krwionośnego i zapobiega nadmiernemu krwawieniu na skutek drobnych urazów czy zabiegów chirurgicznych. Nieprawidłowa ilość witaminy K może prowadzić do zaburzeń krzepnięcia krwi, co objawia się np. nosowymi czy dziąsłowymi krwotokami.
Wpływ witaminy K na zdrowie kości
Jednym z kluczowych zadań witaminy K jest uczestniczenie w regulacji gospodarki wapniowej organizmu poprzez wpływanie na aktywność osteokalcyny – hormonu steroidowego, który bierze udział w procesach mineralizacji kości. Warto zaznaczyć, że witamina K2 jest tu szczególnie ważna, gdyż poprawia absorpcję wapnia i przyczynia się do jego wbudowywania w tkankę kostną, zmniejszając jednocześnie ryzyko tworzenia się złogów wapniowych w naczyniach krwionośnych.
Witamina K a zdrowie zębów
Podobnie jak w przypadku kości, witamina K wpływa na zdrowie zębów poprzez regulację gospodarki wapniowej i aktywowanie białka osteokalcyny. Odpowiednia ilość witaminy K pomaga utrzymać prawidłową strukturę zębów oraz chroni przed próchnicą.
Źródła witaminy K
Witamina K występuje głównie w dwóch postaciach: filochinon (K1), który występuje głównie w roślinach liściastych oraz menachinon (K2), który znajdziemy głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego. Bogatymi źródłami witaminy K1 są m.in.: szpinak, jarmuż, brokuły czy brukselka. Natomiast witaminy K2 można dostarczyć organizmowi poprzez spożycie nabiału, jajek, wątróbki czy mięsa. W przypadku stwierdzenia braków witaminy K w organizmie warto jest rozważyć stosowanie witaminowych suplementów diety.
Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy K
Niedobór witaminy K może prowadzić do problemów z krzepnięciem krwi oraz do osłabienia kości. W przypadku długotrwałego niedoboru może także wystąpić utrata masy kostnej. Niedobór witaminy K jest rzadko spotykany, ale może pojawić się u osób z zaburzeniami wchłaniania tłuszczów lub stosujących długotrwałą antybiotykoterapię.
Nadmiar witaminy K jest zjawiskiem rzadkim, ponieważ organizm ma zdolność do regulowania jej stężenia. Przypadki nadmiaru witaminy K są zwykle wynikiem długotrwałego stosowania suplementów zawierających dużą ilość tego składnika.
Zapotrzebowanie na witaminę K
Zapotrzebowanie na witaminę K różni się w zależności od wieku i płci. Dla dorosłych mężczyzn zalecana dzienna dawka wynosi około 120 mikrogramów (mcg), natomiast dla kobiet – 90 mcg. W przypadku niemowląt i dzieci dawki są niższe i wynoszą od 2 do 75 mcg, w zależności od wieku.